Verzadigde en onverzadigde vetten. Het is best ingewikkeld. Wat inmiddels bekend is, is dat de onverzadigde vetten ‘goed’ zijn en de verzadigde vetten slecht. Dit is gedeeltelijk waar. Waarom dat zo is, leg ik je uit. Het is namelijk iets ingewikkelder dan dat.
Het verschil
Het verschil tussen verzadigde en onverzadigde vetten zit hem in de structuur. Een vetmolecuul bestaat uit een glycerolmolecuul en drie lange vetzuren. Als deze vetzuren recht zijn is het een verzadigd vet. Doordat de vetzuren zo recht zijn, kunnen de verschillende vetmoleculen gemakkelijk stapelen. Hierdoor wordt de structuur steviger. Producten die grotendeels bestaan uit verzadigde vetten zijn bijvoorbeeld boter en kokosolie. Deze producten zijn stevig en hard. Maar ook in volle zuivelproducten, vlees, koeken en snacks zit veel verzadigd vet. Onverzadigd vet is anders qua structuur. Dit vetmolecuul heeft een knik in de vetzuren. Ze kunnen minder gemakkelijk stapelen. Dit uit zich dan ook in producten zoals vloeibare smeerproducten (halvarine) en olijfolie. Maar ook noten en vis bevatten veel onverzadigde vetzuren.
Verzadigde vetten: goed of slecht?
Verzadigde vetten zijn in geen enkel opzicht goed voor de gezondheid. Het verhoogt het LDL-cholesterol gehalte, wat weer de kans op hart- en vaatziekten verhoogt. Daarom wordt er aangeraden om hier goed op te letten. Probeer zo min mogelijk verzadigde vetten te eten en in ieder geval minder dan 22 gram voor vrouwen en 28 gram voor mannen. Dit is het maximum.
Onverzadigde vetten: goed of slecht?
Dat onverzadigde vetten ook wel de ‘goede’ vetten genoemd worden, schept het idee dat deze vetten meer positieve gezondheidsvoordelen geven naarmate je er meer van eet. Dit is niet waar. Ook aan deze vetten zit een limiet. Een vrouw mag slechts 27 gram onverzadigde vetten en een man 33 gram. Maar onverzadigde vetten zijn niet slecht. Sterker nog, ze zijn van levensbelang. Een vrouw moet minimaal 7 gram per dag eten en een man 8 gram per dag. Onverzadigde vetten verlagen het LDL-cholesterol gehalte, wat de kans op hart- en vaatziekten vermindert. We hebben vet nodig om bepaalde vitaminen op te nemen en om cellen te bouwen. Het beschermt ons tegen ziektes en zorgt voor het behoud van goedwerkende spieren, hersenen en ogen. Vet geeft ons energie en beschermt het lichaam tegen kou.
Een veel te hoge inname van dit vet kan echter de kans op kanker vergroten. Ook moeten we het meest bekende gevaar van vet niet vergeten: overgewicht. Omdat vet veel energie (calorieën) geeft, wat opgeslagen wordt wanneer je het niet gebruikt, kom je aan wanneer je er te veel van binnenkrijgt.
Transvetten?
Dit is een redelijk onbekend soort vet. Het is een type onverzadigd vet, maar in tegenstelling tot de rest van de onverzadigde vetten is dit soort in geen enkel opzicht goed voor de gezondheid. Dit komt omdat de structuur net iets anders is. Transvet komt voor in melk, vlees, harde vetten, koek, snacks, en frituur- en braadvetten. Kies daarom zo min mogelijk van dit soort producten. Bijhouden hoeveel transvet je binnenkrijgt is lastig, omdat de hoeveelheid niet op producten staat aangegeven. Gelukkig is het gehalte transvet in producten door de producenten zo veel mogelijk aangepast. Hierdoor kom je met een gezond voedingspatroon niet zo snel aan de maximale 2 gram voor vrouwen en 3 gram voor mannen per dag.
Kort samengevat: verzadigd vet is slecht. Onverzadigd vet is goed, behalve als je er te veel van eet. Transvetten (een apart soort onverzadigd vet) zijn slecht.